Αρθροσκοπική Αποκατάσταση
Η ρήξη του μυοτενοντώδους πετάλου του ώμου θεωρείται μία από τις πιο συχνές νοσολογικές οντότητες της άρθρωσης του ώμου.
Το παρόν άρθρο αναφέρεται συνοπτικά στην αιτιολογία και κλινική εικόνα της πάθησης και δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην σύγχρονη αντιμετώπισή της, με την αρθροσκοπική αποκατάσταση της οποίας τα καλά αποτελέσματα ανέρχονται σε ποσοστό 85-95%.
Το μυοτενοντώδες πέταλο του ώμου είναι το σύνολο 4 τενόντων (υπερακανθίου, υπακανθίου, υποπλατίου και ελάσσονος στρογγύλου) το οποίο καλύπτει την βραχιόνιο κεφαλή και προσφύεται σε αυτήν.
Η λειτουργία του πετάλου είναι οι στροφικές κινήσεις ανάλογα με την ενεργοποίηση κάθε φορά της αντίστοιχης μοίρας του, όπως και η απαγωγή του άνω άκρου στις πρώτες 30ο.
Η ρήξη του μυοτενοντώδους πετάλου θεωρείται μία από τις πιο συχνές νοσολογικές καταστάσεις αυτής της άρθρωσης, η δε συχνότητα αυξάνει με την ηλικία (Williams et al, 2004). Επιβαρυντικοί παράγοντες θεωρούνται το κάπνισμα, ο σακχαρώδης διαβήτης και ορισμένες αθλητικές δραστηριότητες όπως tennis, κολύμβηση, volley κ.λ.π.
Η ρήξη του μυοτενοντώδους πετάλου μπορεί να είναι: (ΣΧΗΜΑ 1)
α) μία χρόνια διαδικασία η οποία βασίζεται στην εκφύλιση των τενόντων και στην υπακρωμιακή προστριβή. Η εκφύλιση ευνοείται από την φτωχή αιμάτωση των τενόντων στην καταφυτική τους μοίρα επί της βραχιονίου κεφαλής (Nho et al, 2008).
β) αποτέλεσμα τραύματος (οξεία ρήξη) την οποία συναντάμε σε άτομα μικρότερης ηλικίας (μικρότερο των 40). Η ρήξη μπορεί να είναι μερική, δηλαδή να μην αφορά όλο το πάχος του τένοντα ή πλήρης.
Οι μερικές ρήξεις του πετάλου αφορούν κυρίως την αρθρική επιφάνεια σε ποσοστό 91% και απαντώνται σε σχεδόν διπλάσια συχνότητα από ότι οι πλήρεις ρήξεις (Matava et al, 2005).
Σε κάθε περίπτωση, η εξέλιξη της ρήξης είναι συχνή, με αποτέλεσμα την επιδείνωση των συμπτωμάτων (Tempelhof et al, 1999).
ΣΧΗΜΑ 1, ΠΛΗΡΗΣ ΡΗΞΗ – ΣΥΡΡΑΦΗ ΤΗΣ ΡΗΞΗΣ
Κλινική εικόνα
Η κλινική εικόνα του ασθενούς είναι αρκετά χαρακτηριστική: Πόνος στον ώμο και στην έξω επιφάνεια του βραχιονίου, ειδικά το βράδυ ακόμα και εν ηρεμία.
Ο ασθενής αδυνατεί να ξαπλώσει επί του πάσχοντος ώμου. Ο πόνος χειροτερεύει με την κόπωση και ειδικά στην προσπάθεια ανύψωσης του άνω άκρου, παρατηρείται δε περιορισμός του εύρους κίνησης, καθώς και μυϊκή ατροφία του υπερακανθίου και υπακανθίου μυός.
Η διάγνωση βασίζεται:
- στο ιστορικό του ασθενούς
- κλινική εξέταση
- απεικονιστικές μεθόδους (ακτινογραφία, μαγνητική τομογραφία, υπερηχογράφημα)
Θεραπεία
Η θεραπεία της ρήξης του μυοτενοντώδους πετάλου εξαρτάται από τον τύπο της ρήξης (μερική-πλήρης) καθώς και την γενική κατάσταση του ασθενούς.
Στις μερικές ρήξεις (ΣΧΗΜΑ 2) η θεραπεία αρχικά είναι συντηρητική με αντιφλεγμονώδη αγωγή, φυσιοθεραπεία και πρόγραμμα ασκήσεων. Σε περίπτωση μη ύφεσης των συμπτωμάτων ή σε πλήρεις ρήξεις η θεραπεία είναι χειρουργική και δύναται να γίνει ανοικτά (με τομή) ή αρθροσκοπικά.
(ΣΧΗΜΑ 2)
Αρθροσκοπική Αποκατάσταση
Η αρθροσκοπική αποκατάσταση των ρήξεων του μυοτενοντώδους πετάλου είναι σήμερα η πλέον ενδεδειγμένη καθώς με ακρίβεια διαγιγνώσκεται και αποκαθίσταται η ρήξη χωρίς επιπλέον χειρουργικό τραυματισμό. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την μικρότερη επιβάρυνση του ασθενούς.
Η επέμβαση εκτελείται με περιοχική (τοπική) ή γενική αναισθησία ή συνδυασμό των δύο. Η παραμονή του ασθενούς στο Κέντρο είναι μία μέρα και προηγούνται της επέμβασης προεγχειρητικές εξετάσεις.
Η διάρκεια της επέμβασης εξαρτάται από το μέγεθος της βλάβης και μπορεί να διαρκέσει από 40 λεπτά ως 2 ώρες. Η επέμβαση έχει σκοπό των επανασυρραφή του πετάλου στην ανατομική θέση επί της βραχιονίου κεφαλής με την βοήθεια μεταλλικών ή βιοαπορροφίσιμων αγκυρών, (ΣΧΗΜΑ 3 – 4) καθώς και την αποσυμπίεση του πετάλου από το ακρώμιο με την διενέργεια της ακρωμιοπλαστικής, όποτε αυτή θεωρείται αναγκαία (Lyons and Orwin, 1998).
Γίνεται επίσης έλεγχος της άρθρωσης και αποκατάσταση τυχόν συνυπαρχόντων βλαβών αυτής.
(ΣΧΗΜΑ 3)
(ΣΧΗΜΑ 4)
Ο ασθενής πρέπει να έχει πλήρως πληροφορηθεί για τη φύση της επέμβασης στην οποία θα υποβληθεί. Πρέπει να αναμένει ότι το τελικό αποτέλεσμα θα φανεί μετά τον 4ο μήνα και κατά τη διάρκεια αυτού του χρονικού διαστήματος θα υπάρξει μια αρχική περίοδος 3-6εβδομάδων ακινητοποίησης του ώμου με ειδικό νάρθηκα. Θα ακολουθήσει φυσιοθεραπεία και πρόγραμμα ασκήσεων.
Το τελικό αποτέλεσμα μετά από αρθροσκοπική αποκατάσταση κρίνεται εξαιρετικό τόσο κλινικά όσο και από τους ασθενείς σε ποσοστό 85-95% (Wolf and Pennington, 2004).
Σε περιπτώσεις που δεν αποκαθίσταται η πλήρης ρήξη του πετάλου, η φυσική εξέλιξη της πάθησης έχει σαν αποτέλεσμα την εκφύλιση των μυών του πετάλου, ρίκνωση αυτού και ανάπτυξη οστεοαρθρίτιδος της γληνοβραχιονίου άρθρωσης (cuff arhtropathy) με συνοδό περιορισμό της κίνησης και πόνο. Η τελική κατάληξη είναι ο «ψευδοπαραλυτικός ώμος», δηλαδή η πλήρης αδυναμία λειτουργίας της άρθρωσης.
Βιβλιογραφία
1. Lyons, P and Orwin J. Rotator Cuff Tendinopathy and subacromial impingment syndrome. Medicine and Science in Sports and Exercise, (1998) 30 (4) 12-17.
2. Matava MJ, Purcell D, B and Rudziki J.R. (2005). Partial thikness rotator cuff tears. Am.J. Sports Med 33:140
3. Nho, S.J., Yadav, H. Shindle, MK, Mac Gillivray JD. (2008). Rotator Cuff Degeneration: Etiology and Pathogenesis . The American Journal of Sports Medicine.
4. Tempelhof S, Rupp S, Seil R “ Age – related prevalence of rotator cuff tears in asymptomatic shoulders” Journal of Shoulder and Elbow Surgery (1999) 8 (4): 296-9
5. Williams GR, Rockwood Ca, Bigliani LU, lanotti JP, Stanwood W “Rotator Cuff tears: why do we repair them?”. The Journal of Bone and Joint Surgery. Am (December 2004) 89-A9 (12) 2764-76
6. Wolf EM, WT Pennington, V Agrawal Arthroscopic rotator cuff repair: 4-10 years results. Arthroscopy: The Journal of Arthroscopic and Related Surgery . January 2004, Volume 20, Issue 1, pages 5-12
